Cầu chì là gì? Cấu tạo, nguyên lý, công dụng và các loại cầu chì

Cầu chì tiếp tục là một trong những thiết bị được sử dụng phổ biến trong hệ thống điện. Vậy cầu chì là gì? Cấu tạo và nguyên lý làm việc thế nào? Cùng tìm hiểu thông tin qua bài viết dưới đây nhé.

Cầu chì là gì?

Dành cho ai chưa biết cầu chì là gì: Cầu chì là một thiết bị bảo vệ điện, hoạt động dựa trên nguyên tắc dòng điện lớn làm nóng chảy một dây kim loại mỏng (dây chảy) để ngắt mạch. Khi có sự cố quá dòng, dây chảy bị nóng lên và đứt, làm dừng hoạt động của mạch điện tránh gây hư hỏng thiết bị.

Cầu chì (fuse) sẽ được lắp trên hệ thống điện và nối trực tiếp vào giữa dây dẫn điện với các thiết bị điện. Nhờ có cấu tạo đơn giản, kích thước nhỏ gọn cùng giá thành rẻ nên cầu chì được ứng dụng rộng rãi trong các hệ thống điện.

Xem thêm: Cách kiểm tra aptomat hỏng, bị nhảy, bị cháy đơn giản nhất

Công dụng của cầu chì là gì?

Cầu chì có vai trò quan trọng trong hệ thống điện với những công dụng chính như sau:

• Bảo vệ thiết bị điện: Cầu chì giúp bảo vệ các thiết bị điện khỏi sự cố quá tải hoặc ngắn mạch, tránh hư hỏng hoặc cháy nổ.

• Đảm bảo an toàn cho hệ thống điện: Khi có sự cố xảy ra, cầu chì sẽ ngắt dòng điện kịp thời, giảm thiểu nguy cơ hỏa hoạn và bảo vệ người sử dụng.

• Giúp ổn định hệ thống điện: Nhờ khả năng ngắt mạch khi có sự cố, cầu chì góp phần duy trì sự ổn định và an toàn của lưới điện.

Cầu chì được sử dụng trong nhiều lĩnh vực từ dân dụng, công nghiệp, đến hệ thống điện cao áp, giúp bảo vệ từ các thiết bị nhỏ đến hệ thống điện lớn.

Tìm hiểu cấu tạo của cầu chì

Như đã nói ở trên, cầu chì có cấu tạo khá đơn giản, trong đó bộ phận quan trọng nhất của cầu chì chính là một dây chì mắc nối tiếp với hai đầu dây dẫn trong mạch điện. Các thành phần còn lại bao gồm: nắp cầu chì, hộp giữ cầu chì, các chấu mắc... 

• Dây chảy (phần tử ngắt mạch): Là bộ phận quan trọng nhất, thường được làm từ bạc, đồng hoặc hợp kim có điện trở suất thấp. Dây này được thiết kế để chịu được dòng điện nhất định và sẽ tan chảy khi quá dòng xảy ra.

• Vỏ bảo vệ: Thường làm từ sứ gốm, thuỷ tinh hoặc nhựa chịu nhiệt, có tác dụng chống nhiệt, chống va đập và cách điện an toàn.

• Chất làm mát (chất làm đồng hồ quang): Thường là cát thạch anh hoặc bột silicat, có nhiệm vụ hấp thụ nhiệt, giảm nguy cơ phát sinh tia lửa và đảm bảo tắt hồ quang nhanh chóng khi câu chì được kích hoạt.

• Các đầu nối: Làm bằng kim loại dẫn điện tốt, dùng để kết nối với mạch điện, đảm bảo dòng điện được truyền đạt một cách hiệu quả.

Nguyên lý làm việc cầu chì

Khi dòng điện vượt quá giá trị cho phép, dây chảy trong cầu chì sẽ nóng chảy và bị đứt, từ đó ngắt mạch điện và bảo vệ thiết bị. Quá trình này giúp giảm nguy cơ cháy nổ do quá tải.

Quá dòng càng lớn thì ngắt mạch càng nhanh. Quan hệ giữa thời gian ngắt mạch của cầu chì và dòng điện đi qua nó được gọi là đặc tính bảo vệ của cầu chì. Nếu chỉ xét thời gian nóng chảy của dây chảy sự chênh lệch thời gian giữa đặc tính chảy và đặc tính bảo vệ của cầu chì chính là thời gian hồ quang bị dập tắt.

Xem thêm: Ngắn mạch là gì? Nguyên nhân và cách kiểm tra ngắn mạch an toàn

Các loại cầu chì thông dụng hiện nay

Có rất nhiều loại cầu chì được sử dụng phổ biến hiện nay. Có thể phân loại chúng dựa theo các yếu tố sau:

• Theo môi trường hoạt động: Cầu chì cao áp, cầu chì hạ áp, cầu chì nhiệt...

• Theo cấu tạo: Cầu chì loại hở, loại hộp, loại ống, loại vặn...

• Theo trực quan: Cầu chì sứ, cầu chì ống, cầu chì nổ, cầu chì tự rơi...

• Theo phạm vi sử dụng: cầu chì trên động cơ, cầu chì trên các thiết bị điện tử, điện dân dụng…

• Phân loại theo chức năng: Cầu chì điện 1 chiều, cầu chì điện 3 pha (xoay chiều), cầu chì cách ly…

Trên đây là toàn bộ thông tin liên quan tới cầu chì có thể bạn chưa biết. Hy vọng những thông tin này sẽ giúp ích cho bạn. Nếu có nhu cầu mua thiết bị đo điện, vui lòng liên hệ Hotline 0904810817 - 0979244335 để được hỗ trợ nhanh chóng nhất.